Góry Stołowe to niepowtarzalne i nieporównywalne pasmo do żadnych innych gór zarówno w Polsce jak i nawet w Europie. Są jednocześnie, obok Karkonoszy, czymś w charakterze wizytówki całych Sudetów. Złożone są z nieregularnych pasm o łącznej długości 42 km i szerokości od 4-12 km, z których najwyższe (Szczelińca 919 m n.p.m.) znajduje się na terenie Polski. W Polsce ponadto znajduje się jeszcze część bardziej wschodnia - już znacznie niższa mająca postać specyficznego płaskowyżu, oraz część najbardziej zachodnia - Zawory (najwyższy szczyt to po czeskiej stronie Przedni Racz 710 m n.p.m., a po polskiej - Róg 715 m n.p.m.). W części środkowej - znajdującej się całkowicie w Czechach - istnieją jeszcze dwa pasma - Broumovskie Steny (najwyższy szczyt to Beżanovicki Szpiczak, oraz znane "Skalne Miasto": Adrszpraszsko - Teplickie Skały (w najwyższym punkcie - Czap osiągające 786 m n.p.m.)
Góry Stołowe charakteryzuje występowanie kilkusetmetrowych "stopni" z których pierwszy ma około 300 m, a drugi (występujący tylko w okolicach Szczelińca) - 150 metrów. Dzięki temu z daleka przybierają postać gigantycznych stołów.
Góry Stołowe są wielką atrakcją turystyczną ze względu na fantastyczne formy skalne skupione w różnym zagęszczeniu i formie - od Szczelińców, poprzez labirynty Błędnych Skał, Skalne Grzyby, po, porażające swą wielkością, gniazdo skalne - Skalne Miasto.
Budowa geologiczna Gór Stołowych jest unikatowa w całej Europie. Są to jedyne góry płytowe zbudowane z warstw piaskowców i nieprzepuszczających wody margli i łupków. Kiedyś - przed orogenezą - stanowiły one dno morskie.
Góry porasta głównie las świerkowy przy niewielkich skupiskach buków, wiązów i jaworów. W części wschodniej występują torfowiska - Małe i Wielkie Torfowisko Batorowskie (będące rezerwatem). Ponadto rezerwat jest na Małym Szczelińcu (895 m n.p.m.). Na całym obszarze Polskiej części (wschodnich) Gór Stołowych mieści się Park Narodowy Gór Stołowych powstały dopiero w latach 90-ych XX wieku.
Góry te są szczególnie atrakcyjne ze względu na imponujące i niespotykane gdzie indziej kształty skał. Są też dobrym terenem do uprawiania turystyki rowerowej, oraz - w zimie - na biegówki. Z tras szczególnie ciekawą jest Droga Stu Zakrętów prowadząca z Radkowa przez Karłów do Kudowy Zdrój. Brak jest infrastruktury do narciarstwa zjazdowego.
Warte uwagi:
Po stronie polskiej:- Skalniak (czes. Bor) (915 m n.p.m.)
- Szczeliniec Mały (896 m n.p.m.)
- Narożnik (851 m n.p.m.)
- Wambierzyce zwane "Śląską Jerozolimą"
- Kaplica Czaszek w Czermnej koło Kudowy-Zdroju
- Skansen budownictwa sudeckiego w Pstrążnej
- Fort Karola na górze Ptak w pobliżu Karłowa
- Drewniane dzwonnice sygnalizacyjne w Dańczowie, Jerzykowicach Wielkich i Kudowie
- Dworek Chopina w Dusznikach-Zdroju
- Muzeum Papiernictwa w Dusznikach-Zdroju w zabytkowej papierni
Po stronie czeskiej:- Božanovský Špičak (773 m n.p.m.)
- Koruna (769 m n.p.m.)
- Hvězda (671 m n.p.m.)
- Ostaš (700 m n.p.m.)
Plusy i minusy:
+ piękne, niezapomniane widoki
+ mnogość atrakcji
+ dobrze rozwinięta sieć komunikacyjna
+ bliska odległość do Czech
- odległość od atrakcji
Zdjęcia:
Szczeliniec Wielki
Skalne Miasto - Czechy
Video:
Widok z lotu ptaka na Góry Stołowe:
http://www.youtube.com/watch?v=knffS89mytY